5 nudging tips om mensen te overtuigen om duurzamer te leven

1) Social proof

De mens is van nature een sociaal wezen. Duurzaam zien denken, doet duurzaam denken. Iets wat ook het onderzoek van Bob Cialdini bevestigt. Hij verdeelde 100 gezinnen in 4 groepen waarbij elke groep de opdracht kreeg om energie te besparen. De boodschap die men kreeg, verschilde echter. Groep 1 kreeg een maatschappelijke boodschap: “Doe het voor onze aarde!”, terwijl groep 2 emotioneel werd beïnvloed: “Doe het voor de volgende generaties!”. Groep 3 kreeg dan veeleer een economisch boodschap: “Doe het om financiële redenen!”. Het was echter de vierde groep die het meeste energie bespaarde. Hun boodschap was van sociale aard, want men vergeleek de eigen energieconsumptie met die van de buren. Zo wordt overigens bevestigt dat we allemaal competitiebeesten zijn.

2) Ondersteuning

Het tweede element is ondersteuning. In plaats van mensen telkens te confronteren met de kosten van de klimaatverandering – wat overigens sterk negatieve reacties teweegbrengt – is het beter om dit probleem te benaderen vanuit de publieke opinie. Onderwerpen die consistent goed scoren bij mensen zijn gezondheid, onderwijs, economie en tewerkstelling. Onderzoek wijst uit dat het betrekken van deze opinie in de discussie rond Moeder Natuur een positief effect heeft. Hetzelfde geldt voor boodschappen die mensen wijzen op potentiële risico’s en opportuniteiten. Opportunisten en competievelingen, mensen stimuleren is echt niet zo moeilijk.

3) Gemakkelijk

“Simplicity is the ultimate sophistication” zei Leonardo de Vinci in een ver verleden. Je bent je door dit artikel al behoorlijk bewust van de opwarming van ons klimaat. Maar geef toe, waarom zou je een duurzame keuze maken als je daarbij met nog 80 andere factoren in rekening moet brengen? We willen een simpele keuze kunnen maken die positieve gevolgen heeft voor onszelf – en als het even kan ook voor het milieu. Wist je dat er een equivalent van 150 000 auto’s bespaard zou kunnen worden als een printer altijd recto verso afdrukt? Dit vergt slechts een kleine aanpassing in de standaardinstellingen.

4) Vertel een verhaal

Niet enkel kinderen houden van verhalen. Ook wij, als volwassenen, geloven graag in een toekomst waar alles beter is. Deze verhalen geven ons een beschrijving van een wereld waarin we willen leven en creëren een burgerschapsgevoel en samenhorigheid. Deze verhalen hebben de kracht om zorgen en spanningen te verlichten en ons aan te zetten tot actie. Zodat we samen naar die betere wereld kunnen toe werken.

5) Richtinggevend

De mens heeft nood aan richting en bevestiging. Ben ik wel goed bezig? Of ben ik volledig de mist aan het ingaan? Termen als broeikasgassen, co²-uitstoot en de snelheid waarmee de ijskappen smelten, zijn abstracte begrippen. We kunnen het namelijk niet vergelijken met concrete alledaagse zaken. Hierdoor ervaren we het als een ver-van-ons-bed-show. We begrijpen het gewoonweg niet! Vanuit die optiek publiceerde een Noorse bank een artikel waar te lezen valt in welke mate jouw aankopen de broeikasgassen beïnvloeden. Dat komt al heel wat dichter dan die ijskap in het verre noorden.

Het onderzoek van professor Stoknes toont duidelijk aan dat de huidige manier van communiceren niet alleen inefficiënt is, maar ook het tegenovergestelde effect heeft. Het blijven verspreiden van doemscenario’s stimuleert ons niet om actief actie te ondernemen. Integendeel, we worden er neerslachtig en passief door.