Bij de lokale verkiezingen van 2024 zal er niet langer een opkomstplicht zijn. Dit heeft een grote impact op hoe partijen campagne zullen moeten voeren. Men zal de kiezer namelijk moeten overtuigen om naar de stembus te trekken. Makkelijker gezegd dan gedaan. Daarom sommen we 9 manieren op waarmee de kiezer overtuigd kan worden om toch te stemmen.

1. “Iedereen gaat stemmen”

Een eerste manier ligt in hoe men de verwachte opkomst aankondigt. Wanneer er op voorhand wordt gezegd dat de verwachte opkomst laag zal liggen, zullen juist nog meer mensen afhaken. Wanneer daarentegen verkondigd wordt dat er een grote opkomst zal zijn, zullen significant meer stemgerechtigden zich naar het stemloket begeven. Dit valt te verklaren doordat mensen beïnvloedbaar zijn door de sociale normen. Dit effect wordt ook wel social proof genoemd. Dit houdt in dat mensen vaak een bepaalde actie zullen ondernemen wanneer de meerderheid deze actie ook doet.

2. Direct contact

Persoonlijk contact blijkt nog steeds uiterst effectief. Deur-aan-deur bezoeken zijn heel tijdsintensief maar boeken wel het beste resultaat. Onpersoonlijke e-mails hebben daarentegen weinig nut. Het feit dat deur-aan-deur bezoeken en telefoontjes zo succesvol zijn, komt omwille van het persoonlijk karakter. Daarbovenop is er ook een verschil in wie iemand direct contacteert. De boodschap om te gaan stemmen zal bijvoorbeeld veel meer impact hebben wanneer deze van een vriend of vriendin komt. Daarom is de kracht van sociale netwerken zoals Instagram ook zo groot.

3. Naar de stembus gaan als deel van je identiteit

Wanneer stemmen meer als een deel van de identiteit wordt gezien i.p.v. louter een handeling, gaan kiezers veel sneller geneigd zijn om te stemmen. Om van het stemmen een deel van de identiteit te maken, kan je vragen ‘Hoe belangrijk is het voor jou om een stemmer te zijn?’ in plaats van ‘Hoe belangrijk is het voor jou om te stemmen?’. Dit lijkt een miniem verschil maar onderzoekers van Harvard en Stanford [1] hebben aan de hand van een experiment bewezen dat dit effectief tot een hogere opkomst zal leiden.

4. Belofte maakt schuld

Een hogere opkomst kan ook bereikt worden door kiezers te laten beloven dat ze gaan stemmen. Wanneer men een belofte maakt, zal men die ook proberen na te komen. Er zijn ook gelijkaardige maar subtielere manieren, zoals plan-making. Kiezers vragen om te beschrijven waar en wanneer ze gaan stemmen, kan hen aanzetten om dit daadwerkelijk te doen. Volgens een onderzoek aan de universiteit van Harvard leidt het maken van concrete plannen een aanzienlijk verschil tot het realiseren van die plannen. Deze techniek helpt vooral bij alleenstaande stemmers aangezien deze alleen instaan voor het maken van hun planning. In ons boek nudging & overtuigen spreken we ook over micro-commitments voorzien.

5. Beloning om te gaan stemmen

Mensen zijn eerder geneigd om te gaan stemmen wanneer een beloning op hen wacht. Deze beloning kan op veel manieren ingevuld worden. Zo kan men de kiezers bij het verlaten van het stemhokje een cadeautje of gadget geven. Hoe groter de beloning, hoe meer effect deze zal teweeg brengen. Deze is natuurlijk wel iets kostelijker en moeilijker te realiseren.

6. De wachtrijen bij de stemhokjes verkleinen

Stemloketten worden nogal vaak gelinkt met lange wachtrijen. De vrees om te moeten wachten, houdt steeds een deel van de kiezers thuis. Wachtrijen vermijden kan door het inschrijven in bepaalde tijdsloten mogelijk te maken. Hier moet men wel mee oppassen want bepaalde kiezers worden eerder aangetrokken door flexibele uren. Een andere manier om de wachtrijen in te korten is door de keuze van stembureau te geven. Zo zouden kiezers naar het stembureau kunnen gaan waar het op dat moment het rustigst is. Of je zou zoals bij de autokeuring moeten kunnen zijn hoe lang de rij is. Al moet je hier uiteraard wel letten op de privacy van zij die stemmen.

7. Maak het zo makkelijk mogelijk om te stemmen

Door voldoende informatie te verstrekken, een hulplijn te activeren, de procedure goed uit te leggen… worden mensen aanzienlijk overhaalt om te gaan stemmen. Dit komt omdat de onzekerheid dat men niet weet hoe te stemmen, hierdoor afneemt. Zo kan het helpen om enkele dagen voor de verkiezingsdag een brief of email te sturen waarin alles stap voor stap wordt uitgelegd. Door de stemprocedure zou eenvoudig en duidelijk mogelijk te maken wordt de drempel voor iedereen verlaagd. Dit is iets wat op vandaag wel al redelijk goed gebeurt. Al dat het nog steeds niet voor iedereen even duidelijk zal zijn.

8. Early voting

Early voting laat het toe om reeds te gaan stemmen enkele dagen voor de officiële verkiezingsdatum. Dit zorgt ervoor dat mensen die op de officiële dag niet vrij zijn om te gaan stemmen, toch hun stem kunnen uitbrengen. Early voting zorgt er ook voor dat er minder mensen op de verkiezingsdag zelf gaan stemmen. Dit zorgt opnieuw voor minder lange wachtrijen waardoor het argument “time is money” minder van toepassing is. Deze techiek gebruikt men vooral in Amerika, maar is wetgevend en praktisch minder van toepassing bij een Vlaamse context.

9. Sociale media om jongeren te overtuigen

Een belangrijke doelgroep die moet worden overtuigd om te stemmen, zijn de jongeren die voor de eerste keer stemgerechtigd zijn. Hiervoor kan sociale media een handige tool zijn. Zo heeft Snapchat in Nederland een nieuwe campagne aangekondigd die jongeren stimuleert om te gaan stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen. Snapchat introduceert een nieuwe lens, twee filters en heel wat nieuwe stickers. Zo kunnen jongeren aan elkaar laten weten dat ze gestemd hebben en op wie ze gestemd hebben. Dit ligt ook al in lijn met de eerste tip. Daarnaast biedt de lens ook een informatief luik. Het maakt jongeren wegwijs in hoe ze precies moeten stemmen. Het overloopt alle belangrijke documenten die nodig zijn om te kunnen stemmen. Enkele dagen voor de verkiezingsdag zal er ook nog een countdown filter online komen. Een goed voorbeeld dus van hoe je jongeren actief kan betrekken en overtuigen bij verkiezingen. 

Hulp bij campagnes om mensen te overtuigen om te stemmen?

In 2024 zal het de eerste keer zijn dat mensen niet verplicht moeten stemmen bij de lokale verkiezingen. Een goede communicatiecampagne zal nodig zijn om zoveel mogelijk mensen naar de stembus te krijgen. Wil je hier meer informatie over of wil je eens vrijblijvend kennismaking hoe wij hierin kunnen helpen? Aarzel niet om ons te contacteren. We verzamelden reeds heel wat goede en inspirerende voorbeelden die we graag delen.

Bronnen

[1] Bryan, C. J., Walton, G. M., Rogers, T., & Dweck, C. S. (2011). Motivating voter turnout by invoking the self. Proceedings of the National Academy of Sciences, 108(31), 12653–12656. https://doi.org/10.1073/pnas.1103343108

Wil je nog meer informatie omtrent politieke marketing?
Klik dan op onderstaande knop voor een gratis e-book boordevol interessante inzichten!

Nog verdere vragen omtrent politieke marketing?
Aarzel dan niet om ons via onderstaande knop te contacteren!