Het was al langer geweten, maar sinds 30 april is de opkomstplicht bij lokale campagnes officieel afgeschaft. Ook de burgemeestersverkiezing is veranderd, voortaan zullen burgemeesters in Vlaanderen rechtsreeks verkozen worden. Deze wijzigingen zullen een hele grote impact hebben op politici. Het wilt namelijk zeggen dat we veel meer naar de Amerikaanse & Nederlandse normen campagne zullen voeren. Voorheen was het de bedoeling om de meeste mensen jouw bolletje te laten kleuren. Nu zal je ook verkiezingen kunnen winnen door meer mensen te overtuigen om te gaan stemmen. Een gamechanger in politieke communicatie, iets waar wij met Exposure al vele maanden mee bezig zijn.
Wil je na het lezen van deze blog nog meer informatie omtrent politieke marketing?
Klik dan op onderstaande knop voor een gratis e-book vol interessante inzichten!
Podcast en tips uit Nederland over campagnevoeren zonder opkomstplicht
Ontdek onze vorige podcast hier. We interviewden al heel wat experts en ervaringsdeskundigen uit Nederland.
Get Out To Vote! wordt het motto in 2024
Get Out To Vote (GOTV) campagne-activiteiten zijn inspanningen van politici en politieke organisaties om mensen op verkiezingsdag hun stem te laten uitbrengen. In landen waar er geen stemplicht geldt of wordt afgedwongen, kan de opkomst immers laag zijn. GOTV campagne-activiteiten zijn ook belangrijk bij verkiezingen met een hoge opkomst, maar waarbij een nek-aan-nek race verwacht wordt.
Doorgaans zijn er twee types Get Out To Vote campagne-activiteiten [1]. Het eerste type zijn activiteiten gericht op de verhoging van de algemene opkomst. Deze activiteiten omvatten bijvoorbeeld het uitdelen van flyers of verzenden van mails. Op deze manier probeer je de mensen bewust te maken van het belang van hun stem. Het tweede type GOTV-inspanningen zijn meer gericht. Ze dienen namelijk om geïdentificeerde supporters (= kiezers waarvan men weet dat die op een bepaalde manier zullen stemmen) te overtuigen hun stem effectief te gaan uitbrengen. Dit tweede type van activiteiten bestaat bijvoorbeeld uit persoonlijke audioberichten voor supporters. Over het algemeen zijn GOTV-activiteiten een aparte fase binnen de algehele politieke kiescampagne. Ze zijn uitsluitend gericht op het vergroten van de opkomst bij aanhangers en laten overtuigingspogingen buiten beschouwing [2].
Hervorming van de lokale verkiezingen
De Vlaamse regering Jambon I besliste in 2019 om de opkomstplicht voor lokale en provinciale verkiezingen af te schaffen [3]. Hierdoor zijn we niet meer verplicht om te gaan stemmen bij de volgende lokale en provinciale verkiezingen in 2024. Daarnaast is ook de lijsstem afgeschaft en worden burgemeesters rechtstreeks verkozen. Deze wijzigen zorgen ervoor dat de kiezer meer macht krijgt.
Heb je vragen hoe je dit op lokaal vlak moet aanpakken?
Neem dan contact met ons op.
Hoe win je verkiezingen zonder opkomstplicht?
De verkiezingen winnen zal je doen door een sterke community rond jou te bouwen. De mensen die jou steunen, jouw ambassadeurs, zullen uiteindelijk hun netwerk warm maken om naar de stembus te gaan. Dit zal jou helpen de meeste mensen te overtuigen en zelfs de verkiezingen te winnen.
In landen waar al langer geen opkomstplicht meer is, maar wel stemrecht geldt, is het Get Out To Vote mechanisme al sterker geïmplementeerd. In aanloop naar de Nederlandse verkiezingen in maart 2021, hebben wij gesproken met Nederlandse politici en campagneleiders. We hadden het over alle aspecten van hun campagnes. We gaan op hun belangrijkste tips en tricks even dieper in.
Mensen zijn niet geïnteresseerd in hoe goed je bent, maar wel in wat je voor hen doet.
Ten eerste moet je ook tussen de verkiezingen door zichtbaar of bereikbaar zijn voor de burgers. Dit doe je best door zowel online als offline te laten zien waar je mee bezig bent. Zo vertelde één van onze podcastgasten dat hij regelmatig een online huiskamergesprek organiseert. De mensen konden dan hun zorgen delen of vragen stellen over zijn lopende projecten.
Daarnaast blijkt het erg belangrijk dat je aan de burger het gevoel geeft dat alles wat je doet in het teken staat van hem of haar. PVDA partijlid Jan Daenen vertelde dat Corona er voor heeft gezorgd dat politiek nog meer is gaan fungeren als ombudsdienst. Hij zei ook dat de bereikbaarheid van politici meer dan ooit van belang is. Maar hoe geef je nu kiezers dat gevoel? Wel, luister naar de zorgen van de mensen en ga het gesprek aan met hen. In deze gesprekken duid je aan waarom jouw partij hun belang(en) dient. Daarbij aansluitend, richt je op kiezers op basis van thema’s die hen aangaan. Zo was Jonathan Felix, actief bij de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie, lange tijd bevoegd voor de portefeuille ‘wonen’. In Nederland heerst er al jaren een algemeen tekort aan betaalbare woningen, wat voornamelijk jonge koppels treft. Hierom heeft Felix in de afgelopen tijd veel gesprekken gevoerd met hen. Vervolgens heeft hij verschillende middelen ingezet om specifiek jonge koppels te helpen bij het zoeken naar een woning. Uiteindelijk bestaat zijn aanhang ook voornamelijk uit jonge mensen.
Kort samengevat draait het er om politiek klein te maken. Je moet de politiek dus zo dicht mogelijk bij de burger brengen. Door in te spelen om de dagdagelijkse zorgen en behoeften, geef je de mensen een impuls om naar de stembus te trekken.
Benadruk het belang van de stem van de burger
“Meer dan 100 jaar lang heeft men gestreden voor het algemeen enkelvoudig stemrecht, dus maak er dan ook gebruik van”, benadrukte Anne Thielen van de CDA meermaals in haar podcast-aflevering. Ze voegde hier wel aan toe dat het ook belangrijk is dat mensen het gevoel hebben dat hun stem er daadwerkelijk toe doet. In Nederland zijn kiescampagnes er dan ook al langer op gericht om te benadrukken dat er daadwerkelijk een keuze is. Diegene die daar gaan stemmen, zijn hier dan ook intrinsiek voor gemotiveerd. Bij ons, in België, kwam het lange tijd meer vanuit een verplichting. Dat leverde vaak blanco – of proteststemmen op. Deze hervorming maakt het mogelijk dat mensen meer het gevoel krijgen dat hun stem iets betekent.
Blijf bij jezelf
Iedere campagne is anders. Zeker op het lokale niveau zijn er veel onderlinge verschillen tussen gemeenten en provincies. De haalbaarheid en bijgevolg geloofwaardigheid van de GOTV-initiatieven hebben dan ook een invloed op de opkomst op verkiezingsdag. Vervolgens moeten de campagne-activiteiten afgestemd zijn op de specifieke omgeving waarin ze zullen plaatsvinden. Campagnes worden steeds digitaler. Het blijft wel belangrijk om rekening te houden met alle bevolkingsgroepen in jouw community. Zo is het voor lokale verkiezingen nog altijd nuttig om posters te hangen of brochures uit te delen. Deze worden daar namelijk nog intensief gelezen.
Daarnaast moeten de campagne-activiteiten ook bij jezelf passen, want anders komt het bij de kiezer onwennig over. De inhoud van een boodschap en je eigen authenticiteit staan nog steeds op de eerste plaats. Start een campagne dus vanuit eigen overtuigingen en de wil om aan de burgers een beter bestaan te geven.
Bovendien hebben we een eigen model ontwikkeld specifiek voor deze nieuwe wetgeving. Ons KOLA-model staat voor klikken, overtuigen, liefhebben en aanbevelen. Dit zijn eigenlijk de belangrijkste stappen die je moet ondernemen om succesvol te zijn bij de volgende politieke campagnes.
Wat verandert er voor lokale campagnes en politici?
Politici zullen met hun GOTV campagne-activiteiten mensen op verkiezingsdag proberen te overtuigen een stem te laten uitbrengen. We zullen veel meer naar de Amerikaanse & Nederlandse normen campagne voeren.
Vanaf nu komt het er op aan om mensen te overtuigen voor ze het stemhokje in gaan. Naar de verkiezingen van 2024 toe zullen daarom twee marketingtechnieken centraal komen te staan in kiescampagnes. Aangezien de lijststem is afgeschaft, zullen politici meer moeten inzetten op personal branding. Daarnaast moeten politici een stevige fan basis opbouwen aan de hand van community building. De campagnes zullen bovendien vroeger beginnen om dit alles in gang te zetten.
[1] Joy, T. (2017, 17 oktober). Get Out To Vote: definition, process and strategies. Call Hub. https://callhub.io/get-out-the-vote/
[2] Patel T. (25 september, 2020). How Effective Is Political Canvassing and What Candidates Must Know Before Knocking on Doors. https://callhub.io/how-effective-is-political-canvassing/
[3] Vlaams Regeerakkoord, 2019, p.14
Nog verdere vragen omtrent politieke marketing?
Aarzel dan niet om ons via onderstaande knop te contacteren.
Wil je nog meer informatie omtrent Politieke marketing?
Klik op onderstaande knop voor een gratis e-book boordevol interessante inzichten!