Boek 'Nudging en Overtuigen'

Nudging won de laatste jaren sterk aan belangstelling. Verschillende overheden en organisaties maken er reeds gebruik van. Maar wat houdt nudging nu concreet in? En hoe kan je het zelf toepassen?

Managementboek van het jaar: ons boek werd genomineerd als managementboek van het jaar 2022.

Waarover gaat het boek 'Nudging en Overtuigen'?

Tijdens onze eerste workshops wisten deelnemers zelden wat nudging betekent, maar sindsdien ontmoeten we steeds meer mensen die al eens van het begrip hebben gehoord. Nudging krijgt nog niet evenveel aandacht in België als in sommige andere landen, maar de techniek is wel duidelijk aan een opmars bezig. De cases en voorbeelden nemen toe, maar ook de misverstanden. Nudging wordt vaak gezien als een wondermiddel om gedrag te veranderen. Dat is het helaas niet. Nudging is een aanvullende techniek, maar het is niet de kunstgreep dat de armoede zal laten verdwijnen of de opwarming van de aarde kan oplossen.

Het doel van dit boek is dan ook om wat meer informatie te geven over nudging en over overtuigende communicatie. Het zwaartepunt van dit boek ligt voornamelijk op de verschillende nudge-technieken en de toepassingen daarvan in de praktijk, maar we willen het ook wat breder bekijken. Zo gaan we het bijvoorbeeld ook hebben over sludging: een term die verwijst naar het gebruik van nudging-technieken voor onethische doeleinden. We hebben steeds getracht om de inhoud van het boek toegankelijk en helder te maken. We koppelen talrijke voorbeelden aan de wetenschappelijke fundering achter verschillende technieken.


De verschillende hoofdstukken zijn zo opgebouwd dat we elementen uit bekende wetenschappelijke onderzoeken combineren met praktische uitwerkingen. Uiteindelijk hebben we alles herleid naar 12 hoofdstukken die passen in ons model: ‘Het Kompas Voor Verandering.” Het is echter niet omdat we 12 hoofdstukken hebben dat er ook maar 12 nudges zijn. Zo worden in verschillende hoofdstukken meerdere nudges gecombineerd. Er is geen voorkennis vereist.

“De verschillende hoofdstukken zijn zo opgebouwd dat we elementen uit bekende wetenschappelijke onderzoeken combineren met praktische uitwerkingen. “

Korte introductie tot nudging

Nudging is geen synoniem van overtuigen. Om gedrag te veranderen kan je gebruikmaken van nudging, maar daarvoor verander je nog niet iemands opinie of idee.

Een ‘nudge’ betekent letterlijk een duwtje geven. Het is een eenvoudige psychologische techniek die ons leidt naar een bepaalde keuze, zonder dat hierbij onze keuzevrijheid wordt afgenomen. Onderzoek laat zien dat nudging een effectieve methode kan zijn voor gedragsverandering. Zo resulteerde het bijvoorbeeld al in gezonder eetgedrag, beter gemotiveerde werknemers en zelfs meer orgaandonoren. Nudges zijn vaak kleine aanpassingen, maar toch zorgen ze voor een grote impact op ons gedrag.

Wat leer je dankzij het boek 'Nudging en Overtuigen'?

We willen met dit boek nudging toegankelijker maken voor een grote groep mensen. Het is niet onze bedoeling om het selecte groepje ervaringsdeskundigen nog slimmer te maken, al vermoeden we dat de unieke voorbeelden zeker voor extra inspiratie kunnen zorgen. We willen de lezers voornamelijk extra tools geven om sneller in hun missie te slagen.

Boek_Nudging & Overtuigen

De voorbeelden werden verzameld op basis van wetenschappelijk onderzoek, eigen campagnes, maar ook door aandachtig te zijn voor de wijze waarop bedrijven ons proberen te overtuigen. Het is dan ook niet ons doel om enkel toepassingen te bespreken die voldoen aan de strikte definitie van een ‘nudge’. De voorbeelden dienen als illustratie om de technieken concreet te maken en ook ruimere cases komen aan bod. Want is nudging nieuw? Helemaal niet. Nudging is deels een nieuwe verzamelnaam voor verschillende technieken die al vele jaren worden toegepast. Is het dan oude wijn in een nieuwe zak? Dit ook niet. Maar het is wel zo dat heel wat van deze technieken al langer worden toegepast, soms vanuit een buikgevoel of vanuit een ervaring in overtuigen. Verschillende vermaarde onderzoeken of experimenten zijn reeds vele jaren oud en worden door verkopers of marketeers al decennialang toegepast. We zijn er zeker van dat je na het lezen van dit boek deze overtuigingspogingen sneller zal detecteren.

Wat is nudging? Concrete voorbeelden.

Hoe kan ik nudging gebruiken in mijn organisatie?

Hoe herken ik de techniek van nudging in het dagdagelijkse leven?

Hoe kan ik overtuigend communiceren gebaseerd op de principes van nudging?

Feest! Ons boek werd namelijk genomineerd voor Managementboek van het Jaar (België en Nederland). De reactie van de jury was als volgt: “Een helder boek met een praktische en goede structuur. Mede daardoor zeer overzichtelijk. Het boek ligt verder in het verlengde van Invloed van Cialdini en Online Invloed van Wouters/Groen. Het bevat een goede onderbouwing van de technieken die worden gebruikt. Na het lezen bekijk je elke website met andere ogen.”

Over de auteurs

Reinout Van Zandycke webinar Exposure

Over Reinout Van Zandycke

Reinout is zaakvoerder van Exposure, een communicatiebureau dat zich specialiseert in de psychologie van het overtuigen. Hij adviseert bedrijven, organisaties en politici. Daarnaast doceert hij aan verschillende opleidingsinstituten over nudging.

Over Ciska Wybo

Ciska behaalde een master in de klinische psychologie aan de Universiteit Gent en ondersteunt het team van Exposure in hun activiteiten omtrent nudging. Na eerdere ervaring in HR werkt zij nu voor het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs.

Exposure in het kort

Exposure is een communicatiebureau dat zich specialiseert in de psychologie van het overtuigen. Dankzij onze psychologische inzichten haal je meer rendement uit je communicatie. Dit doen we door jouw communicatie psychologisch onderbouwd te optimaliseren. De impact van de zender versterken we door in te zetten op personal branding. De boodschap wordt effectiever door technieken uit de neuromarketing en nudging. Door data-analytics en gerichte targeting bereiken en begrijpen we beter de ontvanger.

70 belangrijke checks

Je krijgt een beeld van je huidige aanpak, inclusief verbeterpunten! Zo kom je te weten waar je kansen laat liggen.

Meer dan 105 bedrijven en organisaties startten reeds met deze analyse.