Bij de verkiezingen van 2024 staan ons heel wat nieuwigheden te wachten. Vanaf dan is bijvoorbeeld de opkomstplicht niet langer van toepassing voor de provincie- en gemeenteraadsverkiezingen. Iets wat in veel landen al even het geval is. Er is dan ook al heel wat onderzoek naar gedaan wie precies wel of niet komt opdagen. Of ook interessant, welke de beste manieren zijn om mensen naar het stemloket te krijgen. Een ander nieuwtje  in 2024 is dat ook jongeren vanaf 16 jaar hun stem mogen uitbrengen bij de Europese verkiezingen.

Hoewel jongeren zich willen engageren in politiek, zijn zij toch vaak de groep die niet gaat stemmen. Wat is daar de reden voor en hoe kun je ze best bereiken of overtuigen om toch te stemmen?

Aarzel niet om ons te contacteren indien je hier meer informatie over wenst. Of download een van onze gratis e-books over politieke marketing en nudging. 

Waarom gaan jongeren niet stemmen?

Te weinig informatie.

Jongeren hebben het gevoel dat ze te weinig op de hoogte zijn van hoe alles werkt en dat werkt contraproductief. Door deze onwetendheid is de drempel om te stemmen een stuk groter. Zeker nu er geen stemplicht meer is, het is voor iedereen nieuw. In Amerika kon bijvoorbeeld 22% van de jongeren tussen 18 en 21 niet stemmen omdat ze niet wisten hoe ze zich moesten registreren. Dat is natuurlijk niet van toepassing in België, maar we moeten wel indachtig blijven om de drempel zo laag mogelijk te maken.

Ze voelen zich buitengesloten.

Overheidscampagnes focussen zich vaak te weinig op jongeren. Bijna de helft van Amerikaanse jongeren tussen de 18-29 werd niet opgebeld voor de verkiezing van 2020. De meerderheid van de jongere generatie voelt een verantwoordelijkheid en wil betrokken zijn. Het gaat  uiteindelijk ook om hun toekomst. Inclusie is van het grootste belang om hen aan boord te houden.

Hoe kan je jongeren overtuigen om te gaan stemmen?

Verklein de onzekerheid.

Begin op de schoolbanken, jong geleerd is oud gedaan. Zorg dat informatie wordt gegeven aan alle tieners in het middelbaar. Zo wordt er al van jongs af aan geleerd hoe hun stem een verschil kan maken voor de toekomst. Politiek – en zeker het Belgische bestuurssysteem – is een grote brok om te verwerken. Veel jongeren gaan niet stemmen omdat ze vinden van zichzelf dat ze er te weinig van kennen. Door het kennisniveau te verhogen of het gevoel te versterken dat ze er wel genoeg van kennen, kan je dus de opkomst verhogen. 

Ook media kunnen een rol spelen. Artikels die klare taal gebruiken om politieke problemen in kaart te brengen. Of politieke onderwerpen koppelen aan onderwerpen waarmee jongeren zich veel bezighouden. Een specifiek kanaal voor jongeren is bijvoorbeeld nws.nws.nws van de openbare omroep waar onder andere maatschappelijk nieuws duidelijk wordt uitgelegd. Voorzie een leaflet/pdf met kort en duidelijk de informatie die hen kan helpen. Werk zo de onzekerheid die ze hebben weg. Een sms’je sturen met informatie kan ook helpen. Dit heeft vooral effect voor jongeren tussen de 18-24, als ze zich vergeten voelen in politieke campagnes. Nog meer als je een nummer toevoegt naar waar men kan bellen als er nog vragen zijn. Beantwoordt vragen zoals waar en wanneer ze moeten stemmen, wat ze daarbij nodig hebben en wat als ze verhinderd zijn. 

Voorzie een leaflet/pdf met kort en duidelijk de informatie die hen kan helpen. Werk zo de onzekerheid die ze hebben weg. Een sms’je sturen met informatie kan ook helpen. Dit heeft vooral effect voor jongeren tussen de 18-24, als ze zich vergeten voelen in politieke campagnes. Nog meer als je een nummer toevoegt naar waar men kan bellen als er nog vragen zijn. Beantwoordt vragen zoals waar en wanneer ze moeten stemmen, wat ze daarbij nodig hebben en wat als ze verhinderd zijn. 

Gebruik tools waarmee zij bekend zijn. 

Plan online meetings waar ze vragen kunnen stellen. Yolo County, het verkiezingskantoor van Californië werkt sinds 2018 samen met een lokale jongerengroep. Ze organiseren een evenement waarin jongeren discussiëren over politieke onderwerpen samen met politici. 

Live gaan (weliswaar buiten de schooluren) en op die manier vragen beantwoorden via sociale media is ook een middel. Dit kan gebruikt worden om belangrijke informatie te delen of om het stemsysteem uit te leggen. Maar hou dit kort, zo blijf jij de aandacht van je volger behouden.

Of denk ook eens creatief. Zo overtuigde men in Frankrijk jongeren om te gaan stemmen door samen te werken met de datingapp Tinder. Tijdens het swipen door kregen Tinder-gebruikers tussen de profielfoto’s af en toe een roze kaart te zien. “Als je dichtbij een date hebt, zorg dan ook dat je dichtbij stemt”, stond er op te lezen. Wie vervolgens naar rechts veegde, kreeg meer informatie  en kon ook doorklikken naar de juiste website om zich daar dan ook onmiddellijk te registreren. 

Gebruik sociale media zodat jongeren hun leeftijdsgenoten kunnen aanzetten tot stemmen.

Maak een hashtag die kan gedeeld worden op sociale mediakanalen. Die dient als herinnering dat er gestemd kan worden en zal jongeren aanzetten tot stemmen.

Jongeren nemen graag selfies en gebruiken heel wat kanalen om deze visuele content te delen. Zo tonen ze aan hun netwerk dat ze de tijd vrijmaken om te stemmen. Deze sociale druk kan dan weer anderen in hun netwerk aanzetten tot stemmen.

Creëer een groepsgevoel.

Uit een onderzoek rond mailing bij de Amerikaanse verkiezingen van 2010 viel iets op. Er werd een mail uitgestuurd naar de kiezers, 50% van de ontvangers kreeg de mail met in de rechterbovenhoek de zin “We kunnen je bellen na de verkiezingen om je te vragen over jouw ervaring met het stemmen.” Deze toevoeging had een positief effect van bijna 50%.

Ook eraan herinneren dat veel mensen stemmen, heeft een gunstig resultaat. Positieve berichten hebben een groter effect dan iemand te vernederen als deze niet zou stemmen.

Bel hen op. 

Wat ook kan helpen, is rechtstreeks contact opnemen met jongeren. Als je stemmers opbelt om te vragen of ze zullen stemmen, vraag hen ook hoe ze praktisch zullen gaan stemmen. Mensen zijn sneller geneigd om iets uit te voeren als ze een plan hebben opgesteld. Stel vragen zodat ze al actief stilstaan bij hoe ze kunnen stemmen. Dit werkt het best voor mensen die alleen leven. 

Een laatste herinngering om naar de stembus te gaan helpt. 

Als laatste, stuur een herinnering. Die kan via sms, mail, sociale media. Herinner hen de dag van de verkiezingen nog eens dat hun stem telt. Die stem kan wel degelijk een verschil maken. Houd uiteraard wel rekening met de GDPR-regels. 

Hulp nodig om jongeren te motiveren tot stemmen?

Dit zijn enkele tips die helpen overtuigen. Goede communicatie en een duidelijk plan zijn nodig zodat jongeren zich ook betrokken voelen. Nog vragen hierover of wil je onze andere tips te weten komen? Aarzel dan niet om contact op te nemen.